Türkiye de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması

Bugün 5 Aralık, Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınların siyasi haklarına kavuştuğu, seçme ve seçilme hakkını kazandığı tarih. 1934 Yılı’nda bu hakkı biz kadınlara veren Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü bir kez daha minnetle anıyoruz. Kadınların Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınması, 1930’larda, Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınların siyasi haklarını kazanması için gerekli yasaların çıkarıldığı günü ifade ediyor. Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını kazanması, toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk Devrimleri’nden sadece biridir.

1930 yılından bu yana çıkarılan bir dizi yasa ile önce Belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma ihtiyar meclislerine seçilme hakkı tanınan kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakları, 5 Aralık 1934’de Anayasa ve Seçim Kanunu’nda yapılan yasa değişikliği ile tanındı.

İstanbul Teknik Üniversiteliler Birliği Derneği – Vakfı Başkanı

Ş.Serap Çatalpınar

Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınması

Türkiye de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması
Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınmasının 87. Yılındayız !

Türk Kadınına seçme ve seçilme hakkı verilmesi Cumhuriyet’in “kadın devriminin” önemli bir eşiğidir. 5 Aralık 1934’te genç Cumhuriyet’in kadın yurttaşlarına verdiği bu haklar devrim niteliğindedir. 

Bu devrim günü ülkemizde 5 Aralık Kadın Hakları Günü olarak kutlanmaktadır. 5 Aralık 1934 tarihinde Anayasa ve Seçim Kanunu'nda yapılan değişik ile kadınların ilk kez oy kullanmasının ve aday olabilmesinin önü açıldı. Türkiye Cumhuriyeti, Fransa ve İtalya’dan 11, Romanya’dan 12, Bulgaristan’dan 13, Belçika’dan 14, Yunanistan’dan 15, İsviçre’den ise 36 yıl önce kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanımıştır. 

1926 yılında Türk Medeni Kanunu’nun kabulünden sonra Büyük Atatürk’ün, halkçı ve eşitlikçi devrimlerinin bir devamı olan bu haklar, kadınların toplumsal hayata güçlü şekilde katılmasında ve Türk toplumunun çağdaşlaşmasında büyük bir aşama olmuştur.

2021 Türkiye’sinde kadınlarımızın haklı istemlerinin ve çağın gereği olarak İstanbul Sözleşmesi’ne ivedilikle dönülmeli ve daha ilerici yasalarla devrimci tarihsel adımlarımız güçlendirilmelidir. 

İstanbul Sözleşmesi haktır !

05.12.2021

https://sputniknews.com.tr/20211204/turkiyede-kadinlara-secme-ve-secilme-hakkinin-taninmasinin-yil-donumu-1051440454.html

Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasının yıl dönümü

Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasının yıl dönümü

Türkiye'de, 5 Aralık 1934'te Anayasa ve Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklikle kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının yıl dönümünde AK Parti, CHP, MHP ve... 04.12.2021, Sputnik Türkiye

2021-12-04T11:48+0300

2021-12-04T11:48+0300

2021-12-04T11:48+0300

türkiye

tbmm

mustafa kemal atatürk

kadın

kadınlara seçme ve seçilme hakkı

/html/head/meta[@name='og:title']/@content

/html/head/meta[@name='og:description']/@content

https://cdnntr1.img.sputniknews.com/img/07e5/0c/04/1051440429_0:15:677:396_1920x0_80_0_0_a88a98bd8291d570a88327d5cb20014c.jpg

TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği (KEFEK) Komisyonu Başkanı, AK Parti Edirne Milletvekili Fatma Aksal, kadınların siyasette yer almalarının büyük önem taşıdığını belirtti. Aksal, 2002 yılında kadınların TBMM'deki temsil oranın yüzde 4'lerde iken bugün yüzde 17.3'e yükseldiğini ancak bu sayının da yeterli olmadığını söyledi.Toplumdaki gücün yarısını kadınların oluşturduğuna dikkati çeken Aksal, "Gücümüzün yarısını geride bırakarak hiçbir alanda başarılı olmamız mümkün değil. Bu, ekonomide de siyasette de sanatta da böyle. Biz, kadınlarımızın karar mekanizmalarında daha fazla yer almasını istiyoruz." diye konuştu.'Gerçekten kadının elinin değdiğinde güzelleşmeyeceği hiçbir alan yok'TBMM Başkanlık Divanı Katip Üyesi ve CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç da Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının, Türkiye Cumhuriyeti'ni kurarken hayata geçirdikleri en büyük devrimlerden biri olduğunu vurguladı.Türk kadınına, birçok ülkeden çok önce bu hakkın tanındığına işaret eden Kılıç, Atatürk gibi bir lidere sahip olduğu için Türkiye'de yaşayan kadınların çok şanslı olduğunu dile getirdi.Bir kadın milletvekili olarak duygularını aktaran Kılıç, "Devlet okullarında okumuş, devlet üniversitesini devlet burslarıyla bitirmiş bir genç kız olarak siyasete atılmam ve milletvekili olmam, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde bu hakkın kadınlara verilmesiyle oldu. Hem İzmir Milletvekili olduğum hem de bir Cumhuriyet kadını olarak Gazi Meclis'te tüm yurttaşları temsil edip onların sesi olduğum için büyük bir onur ve gurur duyuyorum." diye konuştu.'Kadınlar hayatın aktif bir yüzüdür'MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy ise Türk kadınının 1930 yılında belediye seçimlerine katılma, 1933 yılında muhtar seçme ve seçilme ve son olarak 1934 yılında da milletvekili seçme ve seçilme hakkını elde ettiğini anımsattı.Türk kadınının bu mutluluğu İstanbul’dan Ankara’ya, İzmir’den Adana’ya memleketin dört bir tarafında büyük bir heyecanla ve coşkuyla kutladığını belirten Ersoy, "Elbette bu bir lütuf, ikram, bağış değildir. Olması gereken budur. Kadınlar hayatın aktif bir yüzüdür. Cephede savaşmışlar, evlerinin geçimine destek vermişler, ülke yönetiminde de pay sahibi olmuşlardır. Milli mücadeleye destek veren Nene Hatun'u, kara Fatma’yı unutmamamız lazım. Vatan için mücadele ortaktı ancak o dönem kadınlarımızın demokratik ortaklığı söz konusu değildi." dedi.'Bugün gurur duyacağımız çok kadınlarımız var'İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, Atatürk'ün o gün attığı adımların sonuçlarıyla bugün övündüklerini vurguladı. Cesur, "TBMM'de 582 milletvekili içinde 101 kadın milletvekili var. Bu, yüzde 17'ye tekabül ediyor. Batı ülkelerine bakınca bu rakam bizim için kötü bir sayı. Dünya parlamentolarında kadın temsilci bulunduran ülkeler arasında 125. sıradayız. Bu tablo Türkiye Cumhuriyeti'ne yakışmayan bir durum." diye konuştu.Genel Başkanın kadın olduğu bir partide siyaset yaptığını anımsatan Cesur, "Bugün gurur duyacağımız çok kadınlarımız var. Kadınlarımız belli bir yere ulaştı. Kadın başbakanımız, Danıştay başkanımız, doktorlarımız, hakimlerimiz oldu ancak bunlar yeterli değil. Cumhuriyeti Atatürk'ün gösterdiği hedefe taşımaya çalışırken, Batı ülkeleri de yerinde durmuyor. Batı bizden daha hızlı yol aldı." ifadelerini kullandı.600 milletvekilinin yer aldığı 27. Dönem Parlamentosu'nda, 24 Haziran 2018'deki seçimlerde 104 kadın milletvekilinin Meclis'e girmesiyle kadınların temsil oranı yüzde 17,1 oldu.7 Haziran 2015'teki seçimin ardından oluşan ve kısa süren 25. Dönem Parlamentosu'nda temsil edilen kadın milletvekili, oran olarak, 550 milletvekili üzerinden yüzde 17,6 olmuştu.Son sandalye dağılımına göre, 286 milletvekili bulunan AK Parti'de 54, 135 milletvekili bulunan CHP'de 16, 56 milletvekili bulunan HDP'de 23, 48 milletvekili bulunan MHP'de 4, 36 milletvekili bulunan İYİ Parti'de 2, 4 milletvekili bulunan TİP'te 1 ve DBP'de 1 kadın milletvekili yer alıyor.

https://sputniknews.com.tr/20210125/kadinlarin-cagrisina-iktidar-ve-ana-muhalefet-partisinin-kadin-vekilleri-ne-diyor--1043654094.html

türkiye

Sputnik Türkiye

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

2021

Sputnik Türkiye

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

SON HABERLER

tr_TR

Sputnik Türkiye

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

https://cdnntr1.img.sputniknews.com/img/07e5/0c/04/1051440429_65:0:612:410_1920x0_80_0_0_7cfe7d189faec71fca0b6ff63350944a.jpg

Sputnik Türkiye

+74956456601

MIA „Rosiya Segodnya“

tbmm, mustafa kemal atatürk, kadın, kadınlara seçme ve seçilme hakkı

tbmm, mustafa kemal atatürk, kadın, kadınlara seçme ve seçilme hakkı

Abone ol

Türkiye'de, 5 Aralık 1934'te Anayasa ve Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklikle kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının yıl dönümünde AK Parti, CHP, MHP ve İYİ Partinin kadın milletvekilleri, kadınların siyasette temsil oranındaki gelişmelere ilgili değerlendirmelerde bulundu.

TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği (KEFEK) Komisyonu Başkanı, AK Parti Edirne Milletvekili Fatma Aksal, kadınların siyasette yer almalarının büyük önem taşıdığını belirtti. Aksal, 2002 yılında kadınların TBMM'deki temsil oranın yüzde 4'lerde iken bugün yüzde 17.3'e yükseldiğini ancak bu sayının da yeterli olmadığını söyledi.

Toplumdaki gücün yarısını kadınların oluşturduğuna dikkati çeken Aksal, "Gücümüzün yarısını geride bırakarak hiçbir alanda başarılı olmamız mümkün değil. Bu, ekonomide de siyasette de sanatta da böyle. Biz, kadınlarımızın karar mekanizmalarında daha fazla yer almasını istiyoruz." diye konuştu.

'Gerçekten kadının elinin değdiğinde güzelleşmeyeceği hiçbir alan yok'

TBMM Başkanlık Divanı Katip Üyesi ve CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç da Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmasının, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının, Türkiye Cumhuriyeti'ni kurarken hayata geçirdikleri en büyük devrimlerden biri olduğunu vurguladı.

Türk kadınına, birçok ülkeden çok önce bu hakkın tanındığına işaret eden Kılıç, Atatürk gibi bir lidere sahip olduğu için Türkiye'de yaşayan kadınların çok şanslı olduğunu dile getirdi.

Bir kadın milletvekili olarak duygularını aktaran Kılıç, "Devlet okullarında okumuş, devlet üniversitesini devlet burslarıyla bitirmiş bir genç kız olarak siyasete atılmam ve milletvekili olmam, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde bu hakkın kadınlara verilmesiyle oldu. Hem İzmir Milletvekili olduğum hem de bir Cumhuriyet kadını olarak Gazi Meclis'te tüm yurttaşları temsil edip onların sesi olduğum için büyük bir onur ve gurur duyuyorum." diye konuştu.

'Kadınlar hayatın aktif bir yüzüdür'

MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy ise Türk kadınının 1930 yılında belediye seçimlerine katılma, 1933 yılında muhtar seçme ve seçilme ve son olarak 1934 yılında da milletvekili seçme ve seçilme hakkını elde ettiğini anımsattı.

Türk kadınının bu mutluluğu İstanbul’dan Ankara’ya, İzmir’den Adana’ya memleketin dört bir tarafında büyük bir heyecanla ve coşkuyla kutladığını belirten Ersoy, "Elbette bu bir lütuf, ikram, bağış değildir. Olması gereken budur. Kadınlar hayatın aktif bir yüzüdür. Cephede savaşmışlar, evlerinin geçimine destek vermişler, ülke yönetiminde de pay sahibi olmuşlardır. Milli mücadeleye destek veren Nene Hatun'u, kara Fatma’yı unutmamamız lazım. Vatan için mücadele ortaktı ancak o dönem kadınlarımızın demokratik ortaklığı söz konusu değildi." dedi.

'Bugün gurur duyacağımız çok kadınlarımız var'

İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, Atatürk'ün o gün attığı adımların sonuçlarıyla bugün övündüklerini vurguladı. Cesur, "TBMM'de 582 milletvekili içinde 101 kadın milletvekili var. Bu, yüzde 17'ye tekabül ediyor. Batı ülkelerine bakınca bu rakam bizim için kötü bir sayı. Dünya parlamentolarında kadın temsilci bulunduran ülkeler arasında 125. sıradayız. Bu tablo Türkiye Cumhuriyeti'ne yakışmayan bir durum." diye konuştu.

Genel Başkanın kadın olduğu bir partide siyaset yaptığını anımsatan Cesur, "Bugün gurur duyacağımız çok kadınlarımız var. Kadınlarımız belli bir yere ulaştı. Kadın başbakanımız, Danıştay başkanımız, doktorlarımız, hakimlerimiz oldu ancak bunlar yeterli değil. Cumhuriyeti Atatürk'ün gösterdiği hedefe taşımaya çalışırken, Batı ülkeleri de yerinde durmuyor. Batı bizden daha hızlı yol aldı." ifadelerini kullandı.

Türkiye de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması

600 milletvekilinin yer aldığı 27. Dönem Parlamentosu'nda, 24 Haziran 2018'deki seçimlerde 104 kadın milletvekilinin Meclis'e girmesiyle kadınların temsil oranı yüzde 17,1 oldu.

7 Haziran 2015'teki seçimin ardından oluşan ve kısa süren 25. Dönem Parlamentosu'nda temsil edilen kadın milletvekili, oran olarak, 550 milletvekili üzerinden yüzde 17,6 olmuştu.

Son sandalye dağılımına göre, 286 milletvekili bulunan AK Parti'de 54, 135 milletvekili bulunan CHP'de 16, 56 milletvekili bulunan HDP'de 23, 48 milletvekili bulunan MHP'de 4, 36 milletvekili bulunan İYİ Parti'de 2, 4 milletvekili bulunan TİP'te 1 ve DBP'de 1 kadın milletvekili yer alıyor.

Kadınlara sırasıyla hangi haklar verildi?

1930: Doğum izni düzenlendi. 1933: Kız çocuklarına mesleki eğitim vermek amacıyla Kız Teknik Öğretim Müdürlüğü kuruldu. 1933: Köy Kanunu'nda değişiklik yapılarak kadınlara köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları verildi. 1934: Anayasa değişikliği ile kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanındı.

Seçme seçilme hakkını kim verdi?

1924 Anayasası, 18 yaşını doldurmuş ve erkek her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına seçme hakkı tanıyarak "seçme yaşı"nı 18'e indirdi. 1934 yılında yapılan bir değişiklik ile 22 yaşını doldurmuş her Türk vatandaşına seçme hakkı verildi. 1961 Anayasası ile 21 yaşını dolduranlara seçme hakkı tanındı.

Kadın hakları ne zaman çıktı?

Kadınların politikaya katılımlarının ilk adımları Fransız devrimi sırasında, 1791 yılında Olympe de Gouges'in Kadın Hakları Bildirgesi'ni yayınlamasıyla atılmıştır. 1831 ve 1848 devrimleri esnasında da Fransa'daki kadınlar seçme hakkını talep ederken, İngiltere'de de Kadın Hakları için ilk çıkışlar 1832'de gelmiştir.

Kadınlara seçme ve seçilme hakkı hangi ilke ile ilgilidir?

Bu devrimlerin temeli ise Atatürk'ün ilkelerine dayanır. Bunlardan 5 Aralık 1934'te de Türkiye Büyük Millet Meclisince kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan yasa da M. K. ATATÜRK'ün cumhuriyetçilik ve halkçılık ilkelerinin sonucudur.