Show
Boyama işleri yapanlar bazen aradıkları renklerde boya bulmakta zorluk çekebiliyor. İstediğiniz rengi bulmak için bazen renk karışımları yardımcı olabiliyor. Peki hangi renkleri karıştırırsak ortaya istediğimiz renk çıkar? Bu sorunun yanıtını renk karışımları tablosu sayesinde öğrenebilir, elinizdeki renkli boyaları karıştırarak dilediğiniz renkleri elde edebilirsiniz. En çok kullanılan ve aranan renk karışımlarıKırmızı renk nasıl elde edilir?Eğer boyalarınızın arasında ‘Kırmızı’ yoksa dert etmeyin. ‘Yeşil’ ve ‘Sarı’ ile karışım yaparak ortaya ‘Kırmızı’ renk çıkarabilirsiniz. Siyah renk nasıl oluşur?Siyah rengi oluşturmak için ‘Kırmızı’, ‘Mavi’ ve ‘Sarı’ renk boyaları karıştırabilirsiniz. Bu üç rengi karıştırdığınızda ortaya ‘Siyah’ çıktığını göreceksiniz. Turkuaz renk nasıl elde edilir?Son günlerde fazlaca kullanılan ‘Turkuaz’ rengi oluşturmak için ‘Mavi’ ve ‘Yeşil’ renkleri karıştırabilirsiniz. Eğer ‘Açık Turkuaz’ renk elde etmek istiyorsanız o zaman da ‘Mavi’, ‘Yeşil’ ve ‘Beyaz’ı karıştırmanız gerekiyor. Mor renk nasıl elde edilir?Mor, ‘Kırmızı’ ve ‘Mavi’ renklerin karışımı ile ortaya çıkıyor. Bunun için her iki renkten az miktarda karıştırmak gerekir. Yeşil renk nasıl elde edilir?Özellikle doğa tutkunlarının çok sevdiği ‘Yeşil’ rengi elde etmek için ‘Sarı’ ve ‘Mavi’ renkleri karıştırabilirsiniz. Ten rengi nasıl elde edilir?Ten renkli bir boyama yapacaksınız ancak elinizde bu yok. O zaman ‘Kahverengi’, ‘Beyaz’ ve ‘Çok Kırmızı’ karışımı yaparak Ten Renk elde edebilirsiniz. Pembe renk nasıl oluşur?Bizim de çok sevdiğimiz renkler arasında bulunan ‘Pembe’yi elde etmek için ‘Kırmızı’ ve ‘Beyaz’ renkleri karıştırmalısınız. RENK OLUŞTURMA TABLOSUAşağıdaki renk karışımı tablosu sayesinde hangi rengi hangi renk ile karıştırırsanız hangi renkleri elde edebileceğinizi öğrenebilirsiniz. Gül Kurusu: Mor + Kırmızı Her yeni renk için yeni boya almak yerine elimizdeki boyaları değerlendirebiliriz. “Hangi renkle hangi renk karıştırılırsa hangi renk elde edilir” konusunda fikre ihtiyacı olanlar için işte bazı öneriler ve renk karışımları. Sonsuz
sayıda renk olmasına rağmen aslında hepsi üç ana rengin, yani sarı, mavi ve kırmızının karışımından oluşuyor. Ana renkleri farklı oranlarda karıştırdığımızda ara renkleri elde ediyoruz. Kısacası; Sarı, mavi, kırmızı, siyah ve beyaz olmak üzere toplamda beş renk boyayla doğadaki bütün renk tonlarını elde edebiliriz. Oranların kontrolünü sağlayabilmek için koyu renkleri açık renklere azar azar ilave edin. Böylece
istediğiniz tonun koyuluk derecesine daha kolay karar verebilirsiniz. En sık gelen sorulardan birine genel bir cevap olması için ekleme yapayım. “Kırmızı hangi renklerin karışımından elde edilir?” sorusunun cevabı; kırmızı ana renktir, renklerin karışımından elde edilemez. Renk karışımlarına örneklerle devam edelim. Renk karışımları listesiSarı + Mavi = Yeşil Mavi + Yeşil + Beyaz = Açık Turkuaz. 3 ana rengin karışımından siyah elde edilir.Kırmızı + Sarı + Mavi = Siyah https://www.nalanunal.com.tr/renk-karisimlari/ Temel Renk Karıştırma Nasıl Yapılır, Renk Karışımları
Temel Renk Karıştırma Nasıl Yapılır, Renk KarışımlarıEsas renklerin ikişer ikişer birbirine karışmasından ikinci derecede renkler çıkar, mesela temel renk karışımları : kırmızı + sarı = turuncu; kırmızı + mavi = mor; sarı + mavi = yeşil Sarı + Kırmızı = Turuncu Kırmızı + Mavi = Mor Mavi + Sarı = Yeşil Birincil Renkleri sonra İkincil ve Üçlü renk karışımlarını tartışmadan önce, bilmeniz gereken çok önemli bir şey var. Bir prizma yoluyla ışık, katı boya biraz farklı karıştırılır. Dijital renkler ışıkla karıştırıldığından farklı sistemler kullanılır. Basım endüstrisi ayrıca CMYK (Cyan, Magenta, Yellow ve Key) adlı farklı bir renk sistemi kullanmaktadır. Şimdilik işleri basit tutmak için bu yazımızda amacımız sadece boya karışımlarına odaklanmaktır. Yani, bir maddi renk fiziksel olarak diğeriyle karıştırıldığında ne olur sorusuna cevap arayacağız. Renk KarışımlarıBazı renkler birbirleriyle karıştırıldığı vakit nötr bir gri meydana getirirler. Bunlara: “tamamlayıcı renkler” denir. Mesela; turuncu ile mavi, morla sarı, yeşille kırmızı gibi. Burada sadece esas ve ikinci derecede renkleri ihtiva eden şu aşağıdaki renk dizisi, yağmur kuşağı tayfında yan yana beliren renkleri göstermektedir: Temel renk karıştırma nasıl yapılırEğer bir renk kendi tamamlayıcı rengiyle (yani her üç renk birbiriyle), renklerden birisi ötekinden üstün gelecek şekilde karıştırılırsa, üçüncü bir renk olarak kahverengi toprak rengi (Okr) ve zeytin yeşili gibi az çok tarafsız bir renk çıkar. Bu terkibe göre mesela kahverenginde kırmızı, toprak renginde veya toprak sarısında da sarı renk üstündür. Herhangi bir renk kendi tamamlayıcı rengiyle karıştırılırsa nötrleştirilmiş olur. Nötr Renk Karışımı Nasıl Oluşturulur?Birden fazla renk birbiriyle karıştırıldığı zaman ortada hiçbir renk farkı kalmazsa o zaman gene nötr renk, yani gri, siyah veya beyaz meydana gelmiş olur. Herhangi bir renge siyah veya beyaz katılırsa o rengin tonu kırılır, fakat hiçbir zaman nötr bir renk çıkmaz. İçine’ siyah veya beyaz katılan renk daima kendi esas karakterini muhafaza eder. Temel renk karıştırma nasıl yapılır sorusuna cevap bulmuş olduğumuzu umuyoruz. Şu halde boya ile resim yaparken bu iki imkandan, yani renkleri nötrleştirmek veya değiştirmek imkanlarından gerektiği gibi faydalanmak lazımdır. Boyama için renk karışımları…TURKUAZ…………….mavi + yeşil + beyaz MOR……………………kırmızı + mavi YEŞİL………………….sarı + mavi PEMBE………………..kırmızı + beyaz TEN RENGİ………….kahverengi + beyaz + çok kırmızı BORDO……………….kırmızı + siyah TURUNCU……………sarı + kırmızı YAVRU AĞZI………..sarı + siyah + beyaz GRİ…………………….siyah + beyaz AÇIK YEŞİL………….turkuaz + siyah AÇIK YEŞİL………….mavi + yeşil + siyah + beyaz KÜF YEŞİLİ………….mavi + yeşil + az siyah + beyaz KAHVERENGİ………sarı + siyah + kırmızı KAHVERENGİ………turuncu + siyah KAHVERENGİ………turuncu + mor KAHVERENGİ………kırmızı + yeşil TABA-KREMİT………kırmızı + kahverengi TABANIN TONU……kahve + kırmızı + sarı LACİVERT……………kırmızı + çok mavi ALTIN SARISI……….sarı + kahve HAKİ YEŞİL………….kahve + yeşil ZEYTİN YEŞİLİ……..mavi + açıkyeşil YAĞ YEŞİLİ………….sarı + az siyah GÜL KURUSU………mor + kırmızı AÇIK BAKIR………….yaldız + kahve + kırmızı FÜME………………….lila + mor LİLA…………………….mavi + kırmızı + az beyaz CMYK Nedir?CMYK Renk Kodları Günümüzde CMYK (renk uzayı) nedir sorgulamasını yapacak olan kişiler Cyan, Magenta, Yellow ve Key kelimelerinin birleşimine tanık olurlar. Bu renkler camgöbeği, galibarda, sarı ve siyah renkleridir. Ana renkler olan bu renkler ile baskılama işlemleri
yapılır. Matbaa teknolojisinin en önemli unsuru olan CMYK ile renkli baskılama işlemleri yapılabilir. Ana renkler mavi, sarı ve kırmızıdır. Bu renkler üzerinde yapılacak olan oynamalar ile diğer renklerin oluşumu sağlanabilir. CMYK’da bulunan K siyah anlamına gelmez. Kullanılan K harfi key anlamına gelir ve anahtar
renk olarak kullanılır. Bu sebeple iyi bir tasarımcının renk uzayı nedir bilmesi gerekir. Yapılacak olan tasarım çalışmalarında önemli olan baskı yapılacak olan tasarının baskı işlemleri için 3 ana renkten yardım alınmasıdır. Ana renkler ile yapılacak olan baskılama işlemleri ile diğer renklerin oluşumu sağlanır. CMYK
Baskılama Nasıl Yapılır? Ana renklerin kullanımı ile yapılacak olan baskılama çalışmaları ana renklerin sırası ile üst üste baskılanması ile meydana gelir. Ara renklerin oluşumu için ana renklerin karışımı gerekmesinden dolayı tasarımcıların bu renkler üzerinde çalışma yapması gerekir. İyi bir tasarımcı renk uzayı nedir bileceği için baskı çalışmalarında
siyahtan elinden geldiğince yararlanmaz. Siyah ile yapılacak olan çalışmalar hataya daha yatkın olacağı için siyah rengin elden geldiğince kullanılmaması gerekir. CMYK Kullanımı İyi bir tasarımcının baskılama işlemlerinde kullanacakları ana renklerden ara renkleri elde etmesi gerekir. Örneğin yeşil renkte baskı için sarı ve mavi renklerin kullanılması gerektiği için baskılama işlemlerinde renk tonu ayarlamalarına da dikkat edilmesi gerekir. Günümüzde tasarımcılar renk uzayı nedir sorusuna cevap olarak sundukları ana renklerden ara renkleri oluşturma cevabı ile konuya açıklık getirdikleri için 3 ana rengin kullanımı oldukça önemli olur. Günümüzde siyah renk destekleme olarak kullanılabilse de hataya yakın bir renk olduğu için kullanımdan kaçınmak gerekir. Siyah için 3 ana renkten yardım almak daha başarılı sonuçlara imza atmayı sağlayacağından dolayı tasarımcılar genellikle siyah renk kullanmamaya çalışırlar. Üst üste basılacak olan renkler ile diğer renklere ulaşacak olan tasarımcılar en başarılı renk oluşumları için doğru sıralamayı da kullanmalıdırlar. Bu sayede oldukça başarılı renk baskıları ortaya çıkacağı için çalışma sırası da oldukça önemli olur. CMYK Baskı Programları Corel Draw ve Adobe Illustrator programları ile vektörel çizim çalışmaları yapılabilir. Vektörel çizim programlarının renk tabanına CMYK denmesinden dolayı da “CMYK nedir?” sorusuna cevap bulunmuş olur. Kullanılacak olan programlar ile en kaliteli baskıları alacak olan tasarımcıların bu programları da etkin olarak kullanabiliyor olmaları gerekir. Matbaa teknolojisinde bu programların yüksek kalitede sonuçlar elde ediyor olmasından dolayı da matbaa sektörünün 1 numaralı gözdesi CMYK renkleri ile bu programlar olur. Günümüz teknolojisinde CMYK kullanımın oldukça önemli olmasının yanında kullanılacak olan bu programlar ile en başarılı baskı çalışmaları elde edilebilir. Konusunda uzman tasarımcılar hem CMYK konusunda hem de kullanılacak olan programlar konusunda oldukça profesyonel bir bilgiye sahip olmalıdırlar. CMYK’ yı anlamak aslında çok da zor değil. Ancak önce RGB tanımlamak daha mantıklı geliyor. Öncelikle bu bahsi geçen terimler birer kısaltmadan ibaret. İkisi de aslında renk modu olarak adlandırılır. Renk modu derken aslında bunu şöyle somutlaştırabiliriz, köpekler siyah beyaz görürler (varsayalım çünkü yanlış bir inanış olduğunu da varsayan doktorlar var) yanin onun hayatındaki renk 2 tanedir. Ancak bizlerin gözleri bir çok renk derinliğine hassas bir şekilde yaratılmıştır. Bu anlamda köpekler gray mod dediğimiz aslında içerisinde 2 rengi barındıran renk moduyla hayatlarına devam ederler. Ancak bizler öyle değil birçok aralıktaki farklı renkleri algılayabiliriz. İşte bilgisayarda bir grafik tasarıma başlamadan önce çalışmanızın hangi renkleri barındıracağını seçersiniz. Birçok şey sadece bir alanda kullanılmak üzere tasarlanır. Örneğin sadece gri gören bir köpek için renkli bir külübe yapmanın anlamı var mıdır? Kendimiz için olabilir ama köpek için hiçbir anlamı olmayacaktır. Bir köpeğin bizim için bir tablo çizdiğini varsayalım.(saçma da olsa örneğimiz için önemli) Hayatında 2 renge sahip olan bir köpek bize siyah beyaz resimden başka tablo çizemez eğer ona bırakırsak renk seçimini. Bu örnekler rgb ve cmyk olarak adlandırdığımız renk modlarını somutlaştırmanız için verilmiştir. Şimdi asıl bölüme gelecek olursak, RGB Red Green Blue dediğimiz Kırmızı Yeşil ve Mavi renklerin başharflerinden kısaltılmış bir renk modudur. Aynı şekilde CMYK’ da Cyan Magenta Yellow Key yani Cam Göbeği Magenta (Pembeye yakın) Sarı ve Key adını verdiğimiz aslında Siyah rengi tasvir eden kelimelerin baş harflerinden kısaltılmıştır. Peki daha detay anlamda CMYK nedir RGB nedir? Öncelikle RGB birçok Kırmızı Yeşil ve Mavinin karıştırılarak oluşturulduğu birçok rengi içerisinde barındırır. Ancak burada önemli bir nokta vardır. RGB modunda renklerin oluşturulmasında en çok ihtiyaç duyulan şey bir IŞIK KAYNAĞI’ dır. Eğer ışık kaynağınız yoksa RGB mod sizin için simsiyah bir görüntüden ibarettir. O zaman bu mantıklı şunu anlamalısın RGB modlar çoğunlukla Bilgisayar Ekranlarında, Projeksiyonlarda, Akıllı telefon ekranların vb. aslında tüm elektronik görüntüleme cihazlarında kullanılırlar. Bu mantıkla sizler bir web sitesi hazırlayacaksanız bu web sitesinin resimlerinin hepsi RGB olmalıdır. Çünkü web siteleri sadece bu saydığımız ekranlarda görüntülenirler. Bu ekranlar donanımsal olarak içlerinde floresan lambalar ve led ışık kaynaklarıyla beslenirler. Yani kimse gidip de sizin web sitenizi çıktı alıp akşam eve götürüp okumaz öyle değil mi? Bu mantıksız örneği neden vermiş olabilirim? Çünkü şimdi CMYK ‘ yı anlatacağım. CMYK modu RGB gibi bir ışık kaynağına ihtiyaç duymaz. CMYK’ da tüm renkler Cam Göbeği mavisi – Magenta Pembesi – Sarı – Siyah renklerin karışımından oluşur. Renklerin oluşturulması mürekkep sistemindeki gibidir. Çok büyük oranda baskı işlerinde bu renk modu kullanılır. Bir afiş tasarlıyorsanız, baskı alınacak bir buroşür tasarlıyorsanız, bir gazete basacaksanız, onu Monitörde her ne kadar RGB olarak görseniz de aslında o dokümanlar (eğer projeye başlamadan önce renk modunu seçmişseniz) CMYK modundadır. Çünkü baskı sırasında renkler bir ışık kaynağı olmadan oluşturulurlar. CMYK ‘ nın renk aralığı ile RBG ‘ nin renk aralığı yani oluşturulan renkler farklıdır. Haliyle elektronik ortamda kullanılan RGB modunda daha fazla renk derinliği olabilir, baskıda bu renklere ulaşamayabilirsiniz. Çünkü kağıt üzerine basarken CMYK modunda kağıda aktarılırlar. Renk Karışımları ListesiSarı + mavi = Yeşil Az sarı + mavi = Koyu yeşil Kırmızı + sarı = Turuncu Kırmızı + mavi = Mor Mavi + mor + beyaz = Çivit mavisi / Saks mavisi Siyah + beyaz = Gri Kırmızı + yeşil = Kahve rengi Sarı + kırmızı + beyaz = Ten rengi Kırmızı + beyaz = Pembe RENK KARIŞIMLARIHANGİ RENKLER KARIŞIRSAORTAYA HANGİ RENK ÇIKARBirçok kişi hayranlıklar renklerin karışımlarından ortaya çıkan o şehvete kapılmaktayız. Renk karışımları konusuna başlamadan önce ilk olarak bir dipnot vermek istedik. İlk renkleri ortaya çıkartan ise Ünlü fizikçi Isaac Newton‘dur. Bu sayede günümüzde büyük bir önem arz eden renkler ile birçok işlerimizi artık kolaylamaktadır. Şu an son teknoloji ile renk karışımları ile yüzlerce değişik tonlarda renkler ile evlerde duvarları boyamak için kullanılıyor. TURKUAZ RENK HANGİ RENK KARIŞIMLARI İLE OLUR Turkuaz Rengini oluşturmak için mavi ve yeşil renklerin karışımları ile oluşturabilirsiniz. Açık Turkuaz için Mavi + Yeşil + Beyaz renkleri karıştırabilirsiniz. MOR RENK HANGİ RENK KARIŞIMLARI İLE OLUR Mor rengi Kırmızı ve Mavi renklerin karışımı ile ortaya çıkıyor. YEŞİL RENK HANGİ RENK KARIŞIMI İLE OLUR Yeşil rengi elde etmek istiyorsanız. Sarı ve Mavi renklerin karışımı ile ortaya çıkartabilirsiniz. PEMBE RENK HANGİ RENKLERİN KARŞIMI İLE OLUR Pembe renk ise Kırmızı ve beyaz renklerin karışımı ile elde edebilirsiniz. KIRMIZI RENK HANGİ RENKLERİN KARIŞIMI İLE OLUR Kırmızı Ana renktir, karıştırarak elde edemezsiniz. Sarı ana renktir, karıştırarak elde edemezsiniz. DİĞER RENK KARIŞIMLARI ŞÖYLE;
Ana renkler SARI, KIRMIZI ve MAVİ’dir. Diğer tüm renkler bu 3 rengin belirli oranlarda karışımı ile oluşur. Ara renkler ise TURUNCU(K+S), MOR(K+M) ve YEŞİL’dir(S+M). Beyaz renksizliktir ve karışımlarda renkleri açmak için kullanılır. Siyah ise 3 ana rengin karışımıdır. (Siyahı 3 rengin varlığı, beyazı ise 3 rengin hiç olmayışı gibi düşünebiliriz) Bazı kaynaklar siyah ve beyaz renk değildir, der bunu bilemiyorum. Gelelim RGB konusuna. Işıkta renkler biraz daha farklı. Işıktaki ana renkler KIRMIZI, YEŞİL ve MAVİ’dir. Ara Renkler ise SARI(K+Y), MAGENTA(K+M) ve CYAN’dır(M+Y). Işıkta diğer tüm ara renk tonları bu 3 ana rengin belirli oranlarda karışımı ile oluşur. Gözümüzdeki, aydınlatmalardaki, ekranlardaki renkler ışık renk karışımı kuralına göredir. Işıkta 3 ana rengin birleşimi BEYAZ ışığı verir. Karanlıkta, yani ışık yokluğunda siyah renk oluşur. Nesneler yansıttığı ışığın renginde olur. Beyaz renkli nesneler tüm ışık renklerini yansıtırken, siyah nesneler ışığı soğurur ve bize siyah olarak görünür. KIRMIZI RENK NASIL OLUŞUR Kırmızı, Sarı, Mavi: Ana renklerdir. Kırmızı ana renk yani meydana getirilemeyen renk olarak geçer. Ama bunun yanında ateş kırmızısı olarak geçen ve turuncuya çok yakın bir renk vardır. Bu rengin 1/4 oranında sarı; 3/4 oranında da kırmızı renk içerdiği kabul edilir. Ayrıca renkler beyaz ışık haricinde diğer ışıklar altında farklı bir renkmiş gibi de algılanabiliyordur. SİYAH RENK NASIL OLUŞUR Siyah rengi oluşturmak için maalesef bir karışım bulunmuyor. BEYAZ RENK NASIL OLUŞUR Resimde gördüğünüz üzere 3 rengi karıştırdığınızda beyaz renk oluşmaktadır. Kırmızı ve Mavi renk karışımında ise Karanlık Kırmızı rengi çıkmaktadır. YÜZDE 100’E YAKIN RENKLERİ TUTTURMAK İÇİN AŞAĞIDAKİ DETAYLI KARIŞIMLARI İNCELEYEBİLİRSİNİZ.
KIRMIZI RENK TONLARI NASIL ELDE EDİLİR?
Pudra rengi oluşturmak için: Pudra rengi olarak tam bir renk yoktur. Fakat en yakın olan pudra rengi için Sarı + Kırmızı + Beyaz (5 kat) bu rengin açığı için beyazı azaltınız. Füme rengi oluşturmak için: Füme rengi tam olarak oluşmamaktadır. Fakat en yakın olan Füme rengi için Beyaz (5 kat) + Siyah (4 kat) karışımda resimdeki renk oluşmaktadır. Koyu füme renk için siyah oranını artırmanız yeterli olacaktır. Açık füme için beyaz oranını çoğaltabilirsiniz. Hardal rengi oluşturmak için: Sarı (7 kat) + Eflatun (3 kat) oranında eklediğinizde yandaki renk ortaya çıkacaktır. Buz mavisi nasıl oluşur: Eflatun (1 kat) + Cam göbeği rengi (4 kat) + Beyaz (5 kat) Buz mavisi renginin açık tonu için cam göbeği rengini azaltabilirsiniz. Koyu yapmak için camgöbeği renginin oranını artırabilirsiniz. Petrol mavisi renk karışımı: Eflatun (1 kat) + Mavi (1 kat) + Cam göbeği (5 kat) + Siyah (2 kat) Teal renk karışımı için: Mavi (3 kat) + Camgöbeği (3 kat) + Yeşil (2 kat) + Siyah (2 kat) Krem rengi oluşturmak için: Sarı + Beyaz iki rengin karışımı ile elde edebilirsiniz. Renk Karışımları Listesi
Kırmızı ve Mor Tonları Renkler Nasıl Elde Edilir?Ana renklerden biri olan kırmızı, beyaz ile karıştırıldığında pembe renk elde edilir. Beyaz ve az kırmızı ile bebek pembesi, turuncu, pembe, mor, beyaz ile pudra pembesi, kırmızı, pembe ve az beyaz kullanılarak fuşya rengi, kırmızı ve az mavi ile vişne rengi, mor ve kırmızı gül kurusu, kırmızı ve siyah ile bordo, pembe ve siyah ile koyu oksit kırmızısı, kırmızı ve kahverengi ile kiremit rengi, kırmızı ve yeşil ile kahverengi renk elde edilir. Kırmızı ve mavinin karışmasıyla oluşan mor tonlarına bir göz atalım. Kırmızı, mavi ve beyaz ile menekşe rengi, kırmızı, mavi ve az siyah ile mürdüm rengi, kırmızı ve az mavi ile erguvan, pembe ve mor ile açık mor, kırmızı, beyaz ve mavi ile eflatun rengi elde edilir. OTO BOYACILIĞIRENK VERİCİ KİMYASAL MADDELERBoya ve Renk Boyalardan istenilen performansın alınabilmesi için iki türlü özellik aranır. Bunlar; Koruyucu özellikler Dekoratif özellikler Renk, boyanın dekoratif özelliklerinin içindedir. Renk, bir cisme gelen ışığın yansıyarak insan gözüne gelmesi ve beynin bir yorum yaparak, o cismin başka bir özelliğini, rengini tanımlamasıdır. Renk, direkt göze hitap eden ve beyni uyaran bir özelliktir. Bu nedenle insandan insana, ortamdan ortama kişinin psikolojik durumuna göre güzellik kazanır ya da kaybeder. Rengin korozyonla bir ilişkisi olmayıp tamamı estetik bir etkendir. Boya, uygulanan yüzeylere dekoratif bir özellik katar. Dekoratif olarak boyalı yüzeye aşağıdaki özellikleri kazandırır. Renk Parlaklık- matlık Desen Yapı olarak her insan her şeyin en güzeline sahip olmak ister. Boyada Kullanılan Kimyasal Maddeler Boyanın üretilmesi sırasında içine konulan maddeler şunlardır. 1.Renk vericiler 2. Solventler 3. Bağlayıcılar 4. Katkı (yardımcı) maddeler. Renk Verici Kimyasallar DyeStuff Solventlerde çözülür yani erir. Ultraviole direnci genellikle çok düşüktür. Katı veya sıvı halde olabilirler. Özellikle ilk iki özelliği bunların otomobil boyalarında kullanımını engeller. Renk verici maddelerin solventte çözülmesi çok tehlikeli bir dezavantajdır. Çok canlı renkleri olduğu için matbaa mürekkeplerinde ve mobilya sistemlerinde kullanılırlar. Toner/Lake Dye stuffın bir asitle tuz oluşturarak, solventlerde çözünürlüğün azaltılmış şeklidir. Bu özelliği boyanın imalatında kullanılmasını az da olsa etkilemiştir. Pigment Düzgün yuvarlak, doğal veya sentetik, inorganik veya organik, çözünmeyen, dağılmış parçalardır. Pigmentler boyaya renk özelliğini kazandıran temel malzemelerdir. Bu parçalar, boya sıvısının içinde dağılarak boyaya renk vermenin yanında, diğer özelliklerini de etkiler. Kullanım esnasında, pigmentler, çözünmeyen, madde içerisinde dağılan, boyalar ise çözünebilir veya solüsyon halinde bulunan malzemelerdir. Titanyum dioksit boyanın kapatma özelliğinde en önemli olan pigmenttir. Boyanın rengini belirleyen, boyada bulunan renk pigmentlerinin özellikleridir. Bir ışık, kaynağından (lamba, güneş gibi) gelerek yüzeydeki boya tabakası içine girer. Pigmentle karşılaşır pigmentin yapısına göre değişikliğe uğrar ve boyayı terk ederek gözümüze gelir, böylece rengi algılamış oluruz. Rengi algılamamıza pigmentlerin yansıttığı ışığın ışın boyları belirler. Renk bir gelini süsleme işidir. Renkteki değişimler kolaylıkla görülebilir. Sayıları yıllara göre artış göstermektedir Renk tonundaki az da olsa sapmalar görülecektir. Bu sapmalar boyanın kendi özelliklerinden çevre ve kullanım şartlarından kaynaklanmaktadır. Renklerin yıllara göre kullanımı Yıllara göre insanların renk tonu tercihleri de değişmektedir. RENK TUTTURMA ÇALIŞMALARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Ana Rengin Temini Boyanacak malzeme üzerindeki ana rengin bilinmesi renk hazırlama tekniği açısından çok önemlidir. Ana rengin tarihi, üreticisi bilindiğinde renk bulmak ve rengi hazırlamak kolaylaşır. Otomobiller üzerindeki renk tonu kodu araç üzerine etiket şeklinde konulmuştur. Araç Üzerinden Renk Kodunun Bulunması Hasarlı aracın boya rengini hazırlamaya başlamadan ilk yapılacak işlem renk kodunun tespit edilmesidir. Renk kodu renk kartelasından araç üzerindeki rengin ya da en yakın tonunun bulunması ile yapılabileceği gibi renk koduna bakılarak tespit edilebilir. Araç üzerinde renk kodlarının bulunabileceği yerler Üreticiler renk tonu kodunu, aracın uygun bir yerine etiket şeklinde mutlaka koyarlar. Her aracın renk etiketinin bulunduğu yer farklıdır. Boyama işlemine başlamadan önce renk kodu araştırılmalıdır. Renk kodu bulunamazsa renk kartelasına başvurulmalıdır. Renk kartelası yanında renk bankasından da yararlanılabilir. Aracın kodu bulunamazsa renk kartelası ile aracın kodu bulunur. Bunun için boyalı yüzey temizlenir. Temizleme işlemi boya pastası ile yapılır. Renk kartelası, temizlenen boyalı yüzeyin kenarına tutulur. Karteladan en yakın renk tonu tespit edilir ve not alınır. Boya rengi hazırlama işlemine renk kodunun belirlenmesinden sonra başlanır. Ana Rengi Tutturma Çalışmalarında Dikkat Edilecek Hususlar Boya renkleri karışımı Renk tonu Ostwalt renk çemberinden yararlanılarak bulunur. Ostwalt renk çemberi ana ve ara renklerin bir çember üzerinde eşit boyutlarda bulundurulması ile oluşturulmuştur. Özellikleri:
Renk oluşturduktan sonra elde edilen rengin gün ışığı altında birkaç kişi tarafından kontrol edilip bakılması gerekmektedir. Aynı rengi farklı kişiler değişik algılayabilir. Rengi etkileyen faktörler göz, renk tonu, çevre, ürün, uygulama ve ekipmanların özellikleridir. Bu faktörlerin doğru ve iyi seçilmesi gerekir. Her insan aynı rengi farklı algılayacaktır. Bu onların göz yapısı, bakış açısı ve duygusal yapılarındaki farklılıklardan kaynaklanır. Renk tonları arasındaki çok hassas geçişler de rengin farklı algılanıp belirtilmesine neden olur. Hazırlanacak Boya Renginin Ana Renge Uyumu Boyanın renginin boyanacak yüzey üzerindeki renge (ana renge) yakın olmasının yanı sıra, uygulama şekli de rengin tutmasında önemli etken olmaktadır. Renk hazırlama ve boyama işlemi, bu konuda yeterli tecrübeye ve renk bilgisine sahip kişilerce yapılmalıdır. Renk hazırlama işleminde şu iki konu önemlidir: Boya yapılacak yer ile çevresindeki eski boyalı yüzeyin parlaklıkları aynı olmalıdır (parlaklık, rengi belirleyen önemli bir faktördür). Boya yapılan yerle yan yüzeylerde renk aynı olmalıdır. Çevreden yansıyan ışınlar rengin farklı tonda görülmesine sebep olur. Hazırlanan Boya Renginin Ana Renge Uyumunda Dikkat Edilmesi Gereken Teknikler
Aksi halde onarılan yerin parlaklığı daha yüksek olacaktır.
Metal ve sedef boyalarda hiçbir zaman rengi %100 elde edemezsiniz. Yani renk tutturulmaz, yaklaştırılır. Onun için boyanın uygulandığı parçanın yan parçalarına da kayma yapılır.
Düzeltilmesi için ince ve kuru şekilde uygulama yapılır (az boya+çok hava karışımı).
Böylece renk farkı görülür. Bunu önlemenin yolu, özel olarak üretilmiş bir tiner kullanılarak boyama yapmaktır. Bazı uygulamalarda özel kaynaştırma solventi ve verniği kullanılmalıdır. Bu şekilde boyanan yerle kaynaşması sağlanır. Vernik katı su işlemden sonra uygulanmalıdır.
Böylece, yan yüzeylerle oluşacak renk tonu farklılıkları giderilmeye çalışılır.
Yapılan bir hatanın telafisi olmaz hazırladığınız boya çöpe gider. Üretim Yılına Göre Renk Ayarı Üretim yılına göre renk ayarı yapılabilmesi için mutlaka boya karma makinesine ihtiyaç vardır. İyi bir boya hazırlamanın yolu da üretilen malzemenin üretim yılının bilinmesidir. Boya karma makinesinde bu koda ait formül, boyanın rengi kadar önemlidir. Bu tespit, aracın üretim yılından çıkarılabilir. 1936 yapımı bir aracın rengini klasik boya kutularında bulmanız mümkün değildir. Renk katalogları ile çalışma yapılarak renk kodu bulunur. Bilinmeyen renk kodu kataloğundan elde edilen koda ait formül boya karma makinesinin bilgisayarına girilerek bulunur. Bulunan bu formüle göre bu modülün ikinci uygulama faaliyetinde uygulandığı biçimde renk karılarak hazırlanır. Sanayi Boyacılığında Rengin Önemi Sanayi boyacılığında renk sapmaları görülür. Aynı renk birinci partide kırmızı olarak üretilmiştir. İkinci parti üretimde de kırmızı olarak üretilir. Ama renk tonları farklı olacaktır. Otomobil boyacılığında partiler arasındaki renk sapmalarının önlenmesi oldukça önemlidir. Boyanan bir araçta, yıllar geçmiş olsa da farklı partilerde boyalar üretilse de renk tutmalıdır. Bu sayede müşteri yıllar geçmiş olsa da aracını aynı renkte boyatabilmelidir. Otomobillerin üretim yılları ve daha önce boyanıp boyanmadıkları incelenir. Aracın o anki rengi, renk kataloğundan bulunur. Bu katalog, renk kodu bilinmeyen araçların renk kataloğudur. Aracın fabrika boya renk kodu ile bulunan renk kodu farklı olacaktır. Bu kotla, renk hazırlanır. Bu şekilde eski model otomobiller için yeniden renk elde edilir. Bu tür çalışmaların bitiminde renk kartelası oluşturularak saklanmalıdır. Bu işlem, boya karma makinesinde yapıldığında renk sapması yok denecek kadar az olacaktır. Bu da o aracı boyayacak boyacının işini daha da kolaylaştırmış olacaktır. Boyada Renk Kontrolü Renk kontrolü gözle ve renk okuma cihazı (spektrofotometre) ile yapılır. Cihazla yapılan ölçüm gözle yapılan kadar etkili değildir. Çünkü renk göze hitap eden bir olgudur. İnsanın bakışına göre belirlenmesi önemlidir. Gözle Renk Kontrolü (Gün Işığında) Aracın üzerindeki renk ile onarım amacıyla hazırlanmış boya ile boyanmış renk plakası arasında yapılan kontrole gözle renk kontrolü denir. Bu kontrol, bir kişi tarafından değil birkaç kişi tarafından yapılmalıdır. Aradaki farklılıklar değerlendirilmelidir. Gözle kontrol gün ışığında yapılmalıdır. Gün ışığı güneşli bir havada dört tarafından ışık alan gölgedeki ışıktır. Sabah, akşam, çok bulutlu zamanlarda yapılan renk kontrolü her zaman yanıltıcı olacaktır. Bu tür ışık ortamının uzun süre sağlanamadığı durumlarda gün ışığı lambası kullanılır. Bir numaralı plaket önceki boyaya ait ikincisi ise uygulanmak üzere hazırlanan boyanın plaketidir. Ölçü Aleti (Spektrofotometre) ile Renk Kontrolü Boya karıştırma makinesi üzerindeki renklere göre yapılmış bir bilgisayar programı ile çalışan cihazdır. Rengi okuyan spektrofotometre bilgisayara bağlandıktan sonra, bilgisayar spektrofotometrenin okuduğu rengin formülünü çıkartır. Elde edilen renk okuma işleminden sonra gerekli formül değişikliği yapılır. Spektrofotometre düz renklerde rengi üç boyutlu ve 60°C’ lik açı ile metalik renklerde 15°-25°-45°-75°’ lik açılardan (4 açıdan) ölçüm yapmaktadır. Metalik renklerde dört (4) açıdan ölçüm yapılmasının sebebi, rengin yan tonu ile üst tonu doğru ayarlamak içindir. Rengi en iyi insan gözü ayırt edebilir. Spektrofotometre bize sadece yol gösterir. Farklı Boya Katları Arasında Renk Kayması Boyanın örtücülüğü, uygulandığı yüzeyi tamamen kapatması ve altını göstermeme gücü olarak tanımlanır. Boya uygulanırken alttaki gerçek rengi görmemek için uygulanan boyanın, yüzeyi örtmesi gerekmektedir. Renk tutması ya da tutmamasında önemli bir faktör alt kat malzemelerin renginin görünmesidir. Genellikle şeffaf boyalarda karşılaşılan bu problemi önlemek için renk astarı uygulama çalışmaları yapılır. Renk çalışma plaketleri ile yapılan bu çalışma üreticiler tarafından yapılır. Uygulayıcılara tavsiyelerde bulunulur. Renk astarının içerisine konulan renkli boya miktarı verilir. Şeffaf boyalarda bu uyarılara mutlaka uyulmalıdır. RENK BANKASI Renk Bankasının Önemi Renk bankası oto boya atölyesinde ileride karşılaşılabilecek problemlerin daha kolay çözülmesinde yardımcı olur. Tüm oto tamir boyacılığı atölyelerinde mutlaka renk bankası oluşturulmalıdır.
Renk Bankasının Oluşturulması Boya üreticileri herhangi bir renkte boya üretiminden sonra boyayı test ederler. Rengini, kimyasal ve fiziksel özelliklerini belirleyerek not alırlar. Aynı üründen depolarına bol miktarda stoklarlar. Piyasada uygulanma sırasında bir problemle karşılaşıldığında kendi ellerindeki ürünle piyasada olumsuz sonuç alınan ürünü kıyaslarlar. Bu kıyaslama renkle ilgili olumsuzlukla karşılaşmaları durumunda da yapılır. Oto boyacılığı uygulaması yapılan atölyelerde de renk bankası oluşturulması gerekir. Her yeni renk hazırlandığında yeni bir test plakası hazırlanıp, kodlanarak saklanmalıdır. Hazırlanan her yeni renk boya ile test plakası boyanır. Hazırlanan test plakasının arkasına rengin formülü yazılır. Uygun bir yerde saklanır. Böylece her renk hazırlanışında bankanıza yeni formüller ve renkler kazandırmış olursunuz. Renk formülünde boya hazırlama sırasında kullanılan tüm bileşenlerin adı yazılır. Adının karşısına veya altına konulan miktar yazılır. Bu işlemler herkesin anlayabileceği dil ve ölçü biriminde olmalıdır. Ölçü olarak gram değeri yazılmalıdır. Mor yeşil karışımı hangi renk?Kullanılacak mor ve yeşilin parlaklığına ve tonuna göre, kahverengi ya da gri elde ederiz. Genel olarak, ana renkleri bir araya getirdiğinizde kahverengi ve gri oluşturulur, yani bu da mor ve yeşilin karışımının kahverengi ya da gri oluşturacağını vurgular.
Mor ve mavi karışımı hangi renk olur?Cevabımız lacivert rengi olacaktır.
Mor ve kırmızı karışınca hangi renk olur?Doğrulanmış Cevap. Mor ve kırmızı karışımı gül kurusu rengini oluşturur.
Mor ve pembe karışırsa ne renk olur?Doğrulanmış Cevap. Pembe ve mor karıştırıldığında AÇIK MOR rengi elde edilir.
|