1 yaş için öksürüğe ne iyi gelir

Bebeklerde öksürük can sıkıcı olsa da bunu bir hastalık değil; bebeğinin sağlığı hakkında sana işaret veren yardımsever bir alarm olarak görmelisin. Bebeklerde öksürüğe ne iyi gelir? Bebeklerde balgamlı öksürük ve kuru öksürük nasıl geçer? Miniğini sağlığına kavuşturacak çözümlerle birlikte anlattık!

Bebekler neden öksürür?

Öksürük, çeşitli uyaranlara karşılık solunum yollarının bir tepkisi olarak gelişir. Tıpkı ateş gibi, bebeğinin vücudunun “Bak, bende bir sorun var, mücadele etmeye çalışıyorum, bana yardım et.” deme şeklidir. Bebeklerde öksürük nedenlerinin başında;

• Çoğu zaman herhangi bir şeyin hava yollarını tahriş etmesi,
• Soğuk algınlığından kaynaklanan burun akıntısı ve diğer üst solunum yolu hastalıkları gelir.

Bebeklerde balgamlı öksürük neden olur?

Eğer bebeğinin astımı varsa ataklar sırasında hava yollarındaki mukusa bağlı olarak balgamlı öksürük görülebilir. Balgamın çıkartılamadığı durumlarda ise annelerin genellikle "bebeklerde geçmeyen öksürük" dedikleri kuru öksürük gelişebilir. Bu da geniz akıntısının yarattığı tahriş yüzünden bebeğini zora sokabilir.

Bebeklerde kuru öksürük neden olur?

Bebeklerde öksürük çeşitlerinin en yaygın görülen tiplerinden biri, kuru öksürük. Kuru öksürüğün en büyük nedeni, nefes borusunun tahriş olması. Alerji ve astım da bebeklerde hırıltı ve öksürük problemine yol açabiliyor. Dolayısıyla alerjik öksürükler hem kuru hem balgamlı öksürüğe neden olabiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aslı Toros, bu durumun özellikle bahar aylarında geliştiğini belirtiyor. 

Bebeklerde gece öksürüğü neden olur?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seda Öz, bebeklerde geceleri ortaya çıkan kuru öksürüğün viral üst solunum yolu enfeksiyonuna ya da alerjiye bağlı olduğunu söylüyor.

Bebeklerde öksürüğe ne iyi gelir?

Şikayetler başladığında doktora gitmeden alabileceğin önlemler var. Bebeklerde öksürük nasıl kesilir, senin için öneriler hazırladık. Hadi, bebeğini rahatlatmaya çalışalım!

• Balgam çıkartıyorsa yüzüstü yatır. Hafifçe sırta vurmak, bebekte balgamın çıkmasına yardımcı oluyor.
• Bebeklerde gece öksürüğüne karşınsa yatağın başucunu yükseltmek gerek. Böylece burun akıntısının bebeğinin boğazına gitmesini engellersin.
• Bebeklerde burun tıkanıklığı ve öksürük için odanın nemini artırmakta fayda var. Buhar makinesi ile odanın nem miktarını arttırarak öksürüğün şiddetini azaltabilirsin. Üstelik burun tıkanıklığını gidermek, öksürüğü de hafifletir. Tuzlu su ya da sodyum florür bu konuda sana yardımcı olabilir. Annelerin en çok tercih ettiği 10 soğuk buhar makinesi ve hava nemlendirici burada.
• Bebeğinin bol sıvı tüketmesi, iyi beslenmesi iyileşmesini hızlandırır. Su, bebeklerde balgam söktürücü olarak kullanılan en etkili yöntem, aklında bulunsun.
• Bebeğin 6 aylıktan büyükse süt, salgı oluşumunu arttırdığından süt ürünlerinde biraz azalmaya gidebilirsin.
• Bebeklerde öksürük için doğal yöntemler arayabilirsin. İbrahim Saraçoğlu, bebeklerde öksürük nasıl geçer, sorununa çözüm olarak hatmi çiçeğini öneriyor. Hatmi çiçeği tomurcuğunu yarım bardak suda 5 dakika kaynatarak hazırlayacağın karışımı ılık bir hale geldiğinde çocuğuna içirebilirsin. Ancak bu, 3 yaşından büyük çocuklar için önerilen bir formül.
• Bebeklerin öksürüğüne ne iyi gelir, dendiğinde akla gelen yöntemlerden biri de pekmez ve karabiber karışımı. 2 tatlı kaşığı pekmez ile 1 çay kaşığı karabiberi bir kaba koyup karıştır ve bebeğine içir. Bu uygulamayı bebeğinin 12. ayından itibaren yapabilirsin.
• Son olarak, her zaman dikkat etmelisin ama hele de öksürüğü varsa miniğin sigara dumanına kesinlikle maruz kalmamalı.

Deneyimli anneler yanıtladı: 5 aylık bebeğim uykuda öksürüyor, ne yapmalıyım?

Bebeklerde öksürük şurubu kullanılmalı mı?

Öksüren bebeğe ne iyi gelir, konusunda birtakım kafa karışıklıkların olabilir. Örneğin öksürük şurubu kullanımı konusunda haklı olarak çekimser olabilirsin. Amerikan Besin ve İlaç İdaresi, 2 yaşın altındaki bebekler için öksürük şurubunu kesinlikle önermiyor. Çocuğunun yaşı daha büyük olsa bile doktoruna sormadan ilaç vermemelisin.

Uz. Dr. Aslı Toros, doktora sormadan bebeklere öksürük şurubu ya da antibiyotik ilaç vermenin yanlış olduğunu, mesela kuru öksürükte şurup kullanmanın öksürüğün şiddetini arttırabileceğini özellikle vurguluyor.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuna Gül Han da, 6 aydan küçük bebeklerin solunum kaslarının ve diyaframlarının yetişkinler kadar gelişmediğini, öksürürken balgam çıkarmadıklarını, balgamı yuttuklarını söylüyor. Bebeklerde öksürük tedavisine yönelik olarak satılan ilaçların birçoğunun balgam söktürücü olduğunu, diğer kısmının da öksürük reseptörlerini baskılayan ilaçlar olduğunu anlatıyor.

Yani, bebeğinin ayına ve öksürüğüne neden olan duruma uygun olmayan bir ilacı kafana göre verirsen gidişatı olumsuz yönde etkileyebilir, ciddi solunum sıkıntılarına varan durumlara sebep olabilirsin.

Anneler tavsiyelerde bulundu: Bebeklerde hırıltı ve öksürük için tavsiyeleriniz neler?

Bebeklerde öksürük hangi hastalıkların belirtisi olabilir?

Öksürüğün şekli ve süresi, altta yatan nedenlerin bulunması konusunda ipuçları verir. Bak bakalım, bebeğinin öksürüğü sana ne anlatmaya çalışıyor!

• Öksürük, bebeğinin göğsünün derininden geliyorsa ve hem gece hem gündüz azalmıyorsa zatürreeden şüphelenebilirsin. Ki böyle bir durumda bebeğinin ateşi çıkar.

10 Maddede Çocuklarda ve Bebeklerde Ateş Hakkında Aklına Takılan Tüm Sorular

• Uz. Dr. Seda Öz; geniz akıntısı, sinüzit ve gastroösefageal reflüye (mide reflüsü) bağlı öksürüklerin bebeğin uykuya daldıktan hemen sonra ortaya çıktığını vurguluyor. Krup hastalığı söz konusuysa bebeğin havlar gibi öksürür, kaba ve boğuk bir öksürüktür bu.
• Ayrıca Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Mübeccel Akman, bebeklerde geçmeyen öksürüğe zayıflama da eşlik ediyorsa tüberkülöz (verem) hastalığından şüphe duyulabileceğini söylüyor.
• Bebeklerde grip ve öksürük, bir arada sık görülen sorunlardan. Uz. Dr. Aslı Toros, 2 haftadan kısa süren öksürüğün en büyük nedeninin grip, nezle ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu hastalıkları olduğunu belirtiyor. 3-12 hafta süren öksürük ise alt solunum yolları hastalıklarının işareti.
• Ani başlayan öksürük söz konusuysa bebeğinin boğazına yiyecek ya da oyuncak parçası gibi yabancı bir madde kaçmış olabilir, kontrol et.
• Yeni doğan bebeklerde öksürük bir refleks olarak özellikle emme ve yutma sırasında görülebiliyor. Genellikle ciddi bir durum söz konusu olmasa da öksürüğe ek olarak emme güçlüğü, sık tekrarlayan ateş, burun tıkanıklığı ve nefes almada güçlük gibi belirtiler de varsa farklı bir hastalıktan söz edilebilir.
• 2 aylık bebekte öksürük, 3 aylık bebekte öksürük gibi şikayetlerin varsa bu durum önemli bir hastalığın habercisi olabilir. 4 ayın altındaki bebeklerde görülen öksürükler genellikle RSV virüsü denilen, viral enfeksiyondan kaynaklanıyor.
• "5 aylık bebeğim öksürüyor." diyen anneler buraya dikkat! Bebekler öksürüğü bazen dikkat çekmek için kullanabiliyor. Bebeğin bu sayede dikkat çektiğini keşfettiğinde, sırf bu davranışının oluşturduğu etki için öksürmeye devam edebilir. Öksürük tahriş edici olsa da genellikle ciddi bir durum değil.

Bebeklerde öksürük hangi durumlarda tehlikeli?

Pek çok anne gibi sen de "Bebeğim öksürüyor, onu doktora götürmeli miyim?" düşüncesine kapılabilirsin. Elinden geleni yaptın, ancak bebeğinde yine de bir iyileşme olmadı. O halde aşağıdaki durumları gözden geçir:

• Bebeğin henüz 2 aylık değilse,
• Öksürük, uyumasına ve yemek yemesine engel oluyorsa,
• Ateş, hırıltı, nefes darlığı, havlar tarzında öksürük, hışıltılı solunum varsa,
• Öksürüğü 1 haftadan fazla sürdüyse,
• Sarı-yeşil renkli balgam çıkartıyorsa,
• Ağrısı olursa doktorun yolunu tutmalısın.

Büyüdüğünde de yanındayız: Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Kaynakça ve İleri Okuma

• Gökçay, Gülbin. Yaşamın İlk 2 Yılında Çocuk Sağlığı ve Bakımı. İstanbul: A. E. Yayıncılık, 2011.
• Murkoff, Heidi. Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler? Dilek Tunalı (Çev.). İstanbul: Epsilon Yayınevi, 2017.
• Cook A., Golden A., Herman Deidre ve Riggin Erika (Ed.). Bebeğinizin İlk Yılı Rehberi. Ayşın Akyor (Çev.). İstanbul: Eksik Parça Yayınları, 2015.

Bu içerikte yer alan bilgiler hiçbir şekilde doktor tavsiyesi yerine geçmez.