BACAK / BALDIR AĞRISI ( KLADİKASYO )Baldır ve bacak ağrısına yol açan nedenler: Show
1- Atar damar (arter) tıkanıklıkları ve atar damar yetmezliği 2- Toplar damar (ven) yetmezliği (varis, venöz yetmezlik) 3- Toplar damar (ven) tıkanması (derin ven trombozu, DVT) 4- Baker kisti 5- Lenfödem 6- Lipodem 7- Fibromiyalji 8- Akut (yeni oluşan) atar damar tıkanıklığı Bu yazıda yalnızca Atar damar (arter) tıkanıklıklarına bağlı olan ve yürüdükçe baldır ağrısına yol açan yani tıp dilinde KLADİKASYO olarak bilinen hastalık anlatılacaktır. Diğer baldır ağrılarına yol açan nedenleri öğrenmek, tedavi seçeneklerini görmek için yukarıda renkli ve kalın harflarle yazılmış hastalıkları tıklamanız gerekir.
Bu hastalarimizin sikayetleri soğuk havada artar ve genellikle sigara içme alışkanlıkları bulunur. Bu hastalar genellikle orta yaş ve üzerindeki yaşlardadır. Erken yaşlarda ortaya çıkmışsa anna veya babasında da bu tip damar tıkanıklığı şikayetleri vardır. Yürürken bacak baldırınızda ağrı oluyor ve dinlenince geçiyorsa mutlaka en iyi damar doktoruna başvurun, yoksa sizde de damar tıkanıklığının gecikmiş örnekleri görülebilir. Örnek: BACAK DAMAR ( ATARDAMAR , ARTER ) TIKANIKLIĞIYukarıda belirtilen şikayetler bacağın atardamarındaki tıkanıklıklardan ortaya çıkar. Burada bahsedilen damar, atardamar yani oksijeni bol kan taşıyan (temiz kan) damarlardir. Bu damarların tıkanıklıklarında damar içindeki kanın beslediği baldır kaslarında beslenme eksikliği olur ve ozellikle efor yani hareket sırasında artan ağrılar oluşur. Önce yürümekle olan baldır ağrıları, ayak ağrıları zamanla beslenememeye bagli istirahat ağrılarına ve yaralara dönüşmeye başlar. DAMARLAR VUCUDUN İÇİNİ ÖREN BİR AĞDIRVücuttaki tüm damar sistemi birbiriyle bağlantılı bir ağdır. Bacak damarı ayrı, kalp damarı ayrı, şah damarı ayrı veya beyin damarları birbirlerinden ayrı düşünülemez. Eğer damar tıkanıklıgını başlatan bir uyarı varsa ki bu genellikle damarlarda sertleşme ve kireçlenme ile oluşur, tüm sistemin birlikte değerlendirilmesi gerekir. Bacak damarı tıkanıklığıyla gelen hastanın yalnızca bacağına yönelmek eksik bir uygulamaya yol acabilir. Çünkü tıkanmaya yol açan süreç, ağaç dalları gibi tüm sistemi birden etkilemeye başlar. BACAK AĞRISI BAZEN KALP KRİZİ RİSKİNİ ÖNLERDamar ağının çok ilginç bir koruyucu özelliği vardır. Damar tıkanmasıyla gelen hastalarımızda kalp değerlendirmesini kesinlikle yaparız. Bu hastalarımıza damar ameliyatı öncesi hem bacak damarını gosteren hem de kalp damarlarını gösteren anjiografi uygularız. Hastalarımızın çoğunda kalp damarlarında çok kritik daralmalar gördük ve önce koroner damar tıkanıklıklarının tedavisini ( balon, stent ) yaptık. Bacak damarı tıkanıklığı için daha sonra tekrar tedaviye aldik. Bacak damarı tıkanıklığı olan hastalarımız eğer yürürken bacak ağrıları olmasaydı çok daha fazla yürüyebilir, efor yapabilir böylece altta yatan kalp hastalığına bağlı kalp krizi geçirme olasılığı çok yksek olacaktı. İşte bu nedenle bacak ağrısı hastamızın hareketlerini kısıtlayip belki de kalp krizine karşı hastayı korumuştur. TIKANIKLIK VARSA KALP ANJIYOSU DA YAPILMASI YARARLIDIRHastamızda ciddi bir böbrek hastalığı yoksa ve başvurdugu klinikte kardiyoloji kliniği aktifse hastalarımıza ve cerrahlarımıza önerim, bacak damarı tıkalı hastalarımızda kalpteki damarları da akılda tutmalarıdır. Erkek hastalarımız için eğer aile hikayesi yoksa, 40 yaşının üstü, bayan hastalarımız için de menopoz sonrası bacakta damar tıkanıklığı varsa kalp anjografisi nin de yapılması yararlıdır cünkü vücudun atardamar sisteminin bir bütün olduğu unutulmamalıdır. Bacaktaki ağri düzeltilir ve eger tespit edilmemiş bir kalp hastaligi kalmişsa, hastamız hareketlerini artiracak ki bu da tedavi edilmemiş koroner damarlara yük getirecek ve kalp krizleri ortaya çıkacaktır.
YÜRÜME İLE ARTAN, DİNLENİNCE AZALAN BACAK BALDIR AĞRISININ (İNTERMİTTAN KLADİKASYON) AMELİYATSIZ TEDAVİSİTedavinin amaçları bacakta yürüme ve hareket ile olan baldır ağrısını gidermek, egzersiz performansını ve günlük fonksiyonel yetenekleri artırmaktır. Egzersiz ve\veya ilaç tedavisinin başarısız olduğu durumlarda bir sonraki basamağa geçilmeli ve revaskülarizasyon yani ameliyat veya kateterle damar açma düşünülmelidir. Bununla birlikte bacağın kasıktaki damarının tıkanmasından şüphelenilen (kalça klodikasyonu, azalmış veya kaybolmuş femoral nabızlar) hastalarda başlagıçta yoğun ilaç tedavisi başlanmadan; doğrudan damar açma düşünmelidir. EGZERSİZ REHABİLİTASYONKladikasyonlu hastalarda kontrollü egzersiz programlarının klinik faydalarını destekleyen sağlam veriler bulunmaktadır. En iyi sonuçlara ulaşmak için kontrollü ve planlı egzersiz gereklidir. Egzersiz programları haftada üç kez olacak seanslar halinde düzenlenmelidir. 30 dakikayla başlanmalı ve daha sonra seans başına yaklaşık 1 saatte çıkarılmalıdır. Egzersiz seansı sırasında treadmill yani yürüme bandında egzersizi 3-5 dakika içinde baldır ağrısını başlatan belirli hız ve derecede uygulanır. Baldır ağrısı orta seviyeye geldiğinde hasta yürümeyi bırakmalıdır, ( hasta daha erken bırakırsa başarı azalır ). Daha sonra baldır ağrısı geçene kadar hasta dinlendirilir. İstirahattan sonra hasta orta dereceli kladikasyon yani baldır ağrısı olana kadar yeniden yürütülür. Bu dinlenme egzersizi siklusları programın başında en az 35 dakika olmalıdır ve hasta rahatladıkça 50 dakikaya artırılmalıdır. Takip eden seanslarda eğer hasta başlangıç modunda orta dereceli baldır ağrısı olmadan 10 dakika veya daha fazla yürüyebilirse treadmillin yani yürüme bandının hızı ve derecesi artırılır. Programın bir diğer hedefi de, hastanın yürüme hızını ortalama damar tıkanıklığı yürüme hızı olan 2.4-3.2 km/saat'ten normal hız olan 4.8 km/saat'e çıkarmaktadır. Birçok hastanın egzersiz için yasakları bulunur (Örneğin: ciddi koroner damar hastalığı, kas iskelet sistemi veya nörolojik hastalıklar, yani bu hastalıklar varsa egzersiz rehabilitasyonu yapılmaz). Bir egzersiz programı için yasak hastalarların sıklığı %9-34 arasında değişir. Ülkemizde egzersiz rehabilitasyondaki en önemli kısıtlama hastaları sevk edebilecek kuruluşların yetersiz olmasıdır. İNTERMİTTAN KLADİKASYONDA EGZERSİZ TERAPİSİ1. Periferik arter hastalıklı tüm hastalar için başlangıç tedavisinde kontrollü egzersiz programları tedavinin bir parçası haline getirilmelidir. 2. En etkili programlar kladikasyon oluşturabilecek treadmill veya yoğun yürüyüş programlarıdır. Klodikasyonları egzersizlerin takip ettiği 30-60 dakikalık seanslar olmalıdır. Egzersiz seansları haftada 3 kez 3ay boyunca yapılmalıdır. BALDIR AĞRISINDA ETKİLİ OLAN İLAÇLARSİLOSTAZOL ( PLETAL TABLET 50 VE 100 MG )Silostazol, damar genişletici, damarda yağ birikimini azaltan ve damar içinde pıhtı oluşumunu azaltan bir ilaçtır. Bu ilaç kladikasyon tedavisinde faydalı ilaç olarak en iyi delillere sahiptir. Silostazol tedavisi aynı zamanda yaşam kalitesi ölçümlerinde de genel bir iyileşme sağlamıştır. Silostazolü pendoksifilin ile karşılaştıran bir çalışmada silostazol daha etkili bulunmuştur. Baş ağrısı, ishal ve çarpıntı yan etkileridir. Kalp yetmezliği olan hastalara verilmemesi önerilmektedir fakat literatürde şu ana dek silostazol kullanılması ile kalp yetersizliğinin tetiklediğini gösteren bir veri bulunmamaktadır. NAFTİDROFURİL ( DUSODRİL KAPSÜL 50 MG )Naftidrofuril 20 yıldan uzun süredir bazı Avrupa ülkelerinde intermittan kladikasyon tedavisinde kullanılmakta olan bir ilaçtır. Kas metabolizmasını iyileştirir, eritrosit ve tromsosit agregasyonunu azaltır.
|
Kol ve bacak ağrısı hangi hastalıkların belirtisidir
İlgili Mesajlar
Telif hakkı © 2024 ketiadaan Inc.
